Süt Dini

Burhanizm (veya Altayca Ak Yang / Ak Din, Süt Cañ / Süt Dini) 1904-1930 yılları arasında Güney Sibirya'daki Altay bölgesinde ortaya çıkmış, Rus emperyalizmine ve Hristiyanlaştırma çabalarına karşı devrimci özellikler taşıyan dinsel bir ayaklanmadır.

Temel özellikleri şunlardır:

* Rus Karşıtlığı: Rus göçmenlerin Altay topraklarına yerleşmesi, Rus tüccarların ekonomik sömürüsü ve Ortodoks Hristiyanlığın yayılmasına tepki olarak ortaya çıkmıştır.

* Şamanizmin Islahı: Altay Türklerinin geleneksel inancı olan Şamanizmi çağın gereklerine uydurma ve "ıslah etme" amacı güder. Geleneksel Şamanizmi "Kara Din" olarak nitelendirirken, kendi inançlarını "Ak Din" olarak adlandırmışlardır.

* Tek Tanrı İnancı: Tengricilikten ve belki de Budizm'den etkilenerek tek tanrı inancına yakın bir yapıya sahiptir. "Burhanlar" olarak adlandırılan güçlü ruhlar vardır ve bunlar genellikle Ak Burhan gibi beyaz renkli, yaşlı ve bilge figürler olarak tasvir edilir.

* Milli Kimlik ve Bağımsızlık: Bir "Oyrat Cumhuriyeti" kurma hedefiyle Altay ve komşu Türk topluluklarını (Tuva ve Hakas bölgeleri dahil) birleştirmeyi amaçlamış, bu yönüyle milli bir bağımsızlık hareketi niteliği taşımıştır.

* Ritüel Değişiklikler: Geleneksel Şamanist ritüellerde bazı değişiklikler yapmışlardır. Örneğin, ardıç tütsüsü ile arınma, adak sunma, obo (taş yığınları) oluşturma gibi pratikler yaygındır.

Burhanizm hareketi, 1921 yılında bölgeye gelen Bolşevikler tarafından bastırılmış ve bu bağımsızlık girişimi sona ermiştir. Ancak Altay Türklerinin kültürel ve dini kimliğinde önemli bir yer tutmaya devam etmektedir.