Tanrı Ülgen

Altay şaman mitolojisine göre, demiurg nitelikte olan Ülgen Baş Tanrıdır. Kayrakan'dan südurla türemiş üç büyük tanrıdan biridir.

Gök gürültüsü çıkarır ve şimşek çaktırır. Ülgen'e yaratıcılık gücü Ak Ene tarafınfan verilmiştir. Onun talimatı ile evreni, yeri, göğü, hayvanları ve insanları yaratmıştır.

Bazı Altaylı kavimler onu "töz" diye tanımlamışlar ve boylardan bazılarının Ata Tanrısı olduğunu varsaymışlardır.

Ülgen hakkındaki bilgiler etnografik kaynaklı olup evrenin yaratıcısı Ülgen, Kögö Mönkö Adazının oğlu olarak göğün 15 nci katında, bazı varyantlarda 16ncı katında ya da 3ncü katında bulunmaktadır.

Bazı Altaylı kavimlere göre güneş ve ayla birlikte göğün 9'uncu katındadır.

Genel kanıya göre Sarayı veya yurdu Altın-tuu (Altın Dağ) dadır ve altın kapıları oşan sarayında, altın bir tahta oturmaktadır.

Altay inancına göre, kişiselleştirilmiş bir tanrı olan Ülgen'in annesi Taz Kaan'dır.

Bazı Altay-Sayan halklarına göre mutlak güç sahibi Kögö Mönkö / Kege Menge (ebedi gök) (Gök Tengri) 'nin oğludur.

Kaynak:

BAYAT, F. Türk Şaman Mitolojisinin Teonimleri, Ötüken Yay., İstanbul, 2023,s.101-107.