top of page

Maranolar; bir Yahudi topluluk

  • Yazarın fotoğrafı: Murat Durdu
    Murat Durdu
  • 11 Eyl
  • 1 dakikada okunur

​Maranolar, özellikle İspanyol Engizisyonu sırasında Hristiyanlığı kabul etmek zorunda kalan ancak gizlice Yahudilik inançlarını sürdüren İber Yarımadası Yahudilerine verilen isimdir. Kelime, İspanyolca'da "domuz" anlamına gelir ve bir hakaret olarak kullanılmıştır.


​Tarihsel Arka Plan


14'üncü yüzyılın sonlarından itibaren İspanya'da Yahudilere yönelik baskılar artmıştı. 1391'de Sevilla'da başlayan katliamlar, yüzlerce Yahudi'nin zorla vaftiz edilmesine yol açtı. Baskılar devam edince, "Conversos" (din değiştirenler) olarak bilinen binlerce Yahudi, hayatlarını korumak için Hristiyanlığı kabul etti.


​Ancak İspanya'nın Katolik yöneticileri ve Kilise, bu din değiştirmelerin samimi olmadığına inanıyordu. Bu şüpheler, 1478'de ünlü İspanyol Engizisyonu'nun kurulmasına yol açtı. Engizisyon, gizlice Yahudilik uygulayanları (Maranoları) bulmak ve cezalandırmak için kurulmuştu.


​Maranoların Gizli Hayatı


​Maranolar, dışarıdan Hristiyan gibi görünmek zorundaydılar. Kiliseye gider, Hristiyan bayramlarını kutlar ve çocuklarını vaftiz ettirirlerdi. Ancak evlerinin gizli köşelerinde Yahudiliğe ait ritüelleri sürdürürlerdi:


  • Şabat (Cumartesi) Ayinleri: Cumartesi günleri çalışmaz, evlerini temizler ve o güne özel yemekler hazırlarlardı.


  • Bayramlar: Dışarıdan Hristiyan bayramlarını kutlarken, Paskalya'dan önce yenen mayasız ekmek gibi Yahudi geleneklerini de gizlice yaşatırlardı.


  • Yemek Kuralları: Gizlice domuz eti yememeye ve koşer kurallarına uymaya çalışırlardı.


​Bu yaşam tarzı, sürekli bir korku ve tehlike altında devam ediyordu. Eğer bir Marano yakalanırsa, Engizisyon mahkemeleri tarafından işkenceye uğratılır ve yakılarak idam edilirdi.


​Günümüzdeki Mirasları


​1492'de İspanya'dan Yahudilerin toplu olarak sürgün edilmesinden sonra, birçok Marano Portekiz, Hollanda, Osmanlı İmparatorluğu ve Yeni Dünya'ya göç etti. Bu bölgelerde daha özgür bir ortam bulunca yeniden Yahudiliklerini açıkça yaşamaya başladılar.


​Günümüzde, Brezilya, Meksika ve ABD'nin güneybatısı gibi yerlerde bazı ailelerin köklerinin Maranolara dayandığı bilinmektedir. Maranolar, inançlarını ve kimliklerini korumak için yüzlerce yıl süren bir mücadele veren özel bir topluluk olarak tarihteki yerlerini almıştır.

Yorumlar


bottom of page